Die uitsluiting van middellike aanspreeklikheid van werkgewers in vrywaringsklousules
| dc.contributor.author | Calitz, Karin | en_ZA |
| dc.date.accessioned | 2021-12-21T07:43:45Z | |
| dc.date.available | 2021-12-21T07:43:45Z | |
| dc.date.issued | 2021 | |
| dc.description | CITATION: Calitz, K. 2021. Die uitsluiting van middellike aanspreeklikheid van werkgewers in vrywaringsklousules. LitNet Akademies, 18(2):588-622. | af_ZA |
| dc.description | The original publication is available at https://www.litnet.co.za | en_ZA |
| dc.description.abstract | In hierdie artikel word aan die hand gedoen dat vrywaringsklousules wat middellike aanspreeklikheid van ’n werkgewer uitsluit, in sekere omstandighede as teen die openbare beleid gesien kan word. Sedert 1999 het buitelandse en Suid-Afrikaanse howe beslis dat die beleidsoorwegings van veral afskrikking van die werkgewer en ’n billike remedie vir die slagoffer onderliggend is aan die oplegging van middellike aanspreeklikheid. In die geval van opsetlike onregmatige gedrag van werknemers kan werkgewers ook aanspreeklik wees indien daar ’n voldoende noue verband tussen die onregmatige handeling en die pligte van die werknemer was. Wanneer middellike aanspreeklikheid in ’n vrywaringsklousule uitgesluit word, is die vraag of beginsels van openbare beleid wat in die deliktereg aanwending vind, ook die reëls van die kontraktereg wat bepaal wanneer ’n vrywaringsklousule gehandhaaf behoort te word, kan informeer. ’n Ontleding van uitsprake van die Konstitusionele Hof toon dat openbare beleid wat by die kontraktereg berus op billikheid, geregtigheid en redelikheid, ’n noue ooreenkoms toon met konsepte onderliggend aan openbare beleid in die deliktereg. In die lig hiervan is dit aangewese dat howe gemeenregtelike kontraktuele beginsels met betrekking tot handhawing van vrywaringsklousules in die lig van die Grondwet ontwikkel om beleidsoorwegings onderliggend aan middellike aanspreeklikheid in te sluit. Die verhoogde risiko wat ’n werkgewer in ’n gemeenskap skep met die bedryf van ’n onderneming behoort by die ontwikkeling van sodanige reëls in ag geneem te word. Daar word verder aan die hand gedoen dat howe gevolg moet gee aan die gemeenregtelike reël dat vrywaringsklousules eng geïnterpreteer moet word. Wyd bewoorde klousules wat middellike aanspreeklikheid vir opsetlike gedrag slegs by implikasie uitsluit, behoort ook met omsigtigheid hanteer te word deur die ware bedoeling van partye by kontraksluiting vas te stel eerder as om ’n streng pacta sunt servanda-benadering te volg. | af_ZA |
| dc.description.abstract | May employers exclude their vicarious liability for their employees’ unlawful conduct by way of exemption clauses? The established common-law rules applicable to the enforcement of exemption clauses provide that these clauses must be narrowly interpreted: in the case of justus error, the exemption clause will not be enforced; if there is ambiguity, the clause must be interpreted against the proferens and finally a clause that is against public policy will not be enforced. This article argues that in light of the development of the doctrine of vicarious liability, excluding vicarious liability in an exemption clause should in certain circumstances be regarded as against public policy. | en_ZA |
| dc.description.version | Publisher's version | en_ZA |
| dc.format.extent | 35 pages | en_ZA |
| dc.identifier.citation | Calitz, K. 2021. Die uitsluiting van middellike aanspreeklikheid van werkgewers in vrywaringsklousules. LitNet Akademies, 18(2):588-622. | af_ZA |
| dc.identifier.issn | 1995-5928 (online) | |
| dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/10019.1/123557 | |
| dc.language.iso | af_ZA | af_ZA |
| dc.publisher | LitNet | en_ZA |
| dc.rights.holder | Author retains copyright | en_ZA |
| dc.subject | Law enforcement | en_ZA |
| dc.subject | Vicarious liability | en_ZA |
| dc.subject | Consumer Protection Act | en_ZA |
| dc.subject | Hold harmless agreements | en_ZA |
| dc.title | Die uitsluiting van middellike aanspreeklikheid van werkgewers in vrywaringsklousules | af_ZA |
| dc.type | Article | en_ZA |